Πολιτισμικοί Μετεωρίτες 50

Από τα αριστερά οι: Κώστας Ρεούσης, Γιάννης Ζελιαναίος & Γιώτα Παναγιώτου στην παρουσίαση του τρίτου τεύχους του «Straw Dogs magazine», στο καφενείο «Πρόζακ», στη Λευκωσία, την Τετάρτη, 10 Ιουλίου 2013, φωτογραφία αγνώστου

Straw Dogs

a multimedia magazine of arts

Πολιτισμικοί Μετεωρίτες-Κωνσταντίνος Α. Ει. Παπαθανασίου

Ένα μοναδικά πρωτόγνωρο περιοδικό Τέχνης, για τα δεδομένα του νησιού, ή πώς η ανεξάρτητη πρωτοβουλία αίρει την ψευδαίσθηση του προσκόμματος

Συνέντευξη με τους εκδότες Γιάννη Ζελιαναίο (ποιητή) και Γιώτα Παναγιώτου (μεταφράστρια)  

Εδώ και τρία χρόνια, με έδρα τη Λευκωσία, κυκλοφορεί ένα από τα αξιότερα λόγου και αναφοράς έντυπα περιοδικά της Κύπρου, που ασχολείται θεματικά με συγκεκριμένες εκφάνσεις της Τέχνης. Ήδη αριθμεί πέντε, πλούσια σε ύλη, τεύχη και βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία και σε επιλεγμένους χώρους του νησιού και της Ελλάδας. Περιλαμβάνει οκτώ κατηγορίες: Ποίηση/Πεζογραφία, Εικαστικά, Φωτογραφία, Comics, Κινηματογράφος, Μουσική, Αρχείο Κύπρου και Stories όπου φιλοξενούνται οι στήλες των μόνιμων συνεργατών και άλλων «εναλλασσόμενων» περαστικών. Με αφορμή το νέο τεύχος (Φεβρουάριος 2015) συνομιλήσαμε με τους εκδότες του, που ανάμεσα σε άλλα μας αποκάλυψαν και το ξεκίνημα του εκδοτικού τους οίκου.

Καταρχήν θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που δεχθήκατε να μας μιλήσετε, για το περιοδικό σας και όχι μόνο. Πείτε μας, τι σημαίνει για εσάς ανεξάρτητο έντυπο και κατ’ επέκταση ανεξάρτητη δημιουργία/στάση μέσα σ’ αυτόν τον κυκεώνα πολιτισμού που σηματοδοτεί, ίσως, τον 21^ο αιώνα;

Straw Dogs: Εμείς ευχαριστούμε για την πρόσκληση. Η λέξη «ανεξάρτητο» έχει γελοιοποιηθεί στις μέρες μας και ειδικά στο χώρο του πολιτισμού. Εμείς, πάντως, όταν ακούμε αυτόν τον όρο ψάχνουμε να δούμε ποιος είναι ο χορηγός από πίσω. Το «Straw Dogs magazine» στηρίζεται μόνο από τις τσέπες μας και το αγοραστικό του κοινό. Δεν υπακούμε σ’ αυτόν τον «κυκεώνα πολιτισμού»,  που πέφτει σαν τον αλεξιπτωτιστή στο ταλαιπωρημένο έδαφος της τέχνης. Τα θέματα που φιλοξενούμε στο περιοδικό είναι φορές ανεπίκαιρα, αλλά πατούνε σε ισχυρές βάσεις κι είναι πάντοτε αφιερωματικά. Δυστυχώς πρέπει να εξηγούμε κάποια βασικά πράγματα από την αρχή διότι από εφήμερους δημιουργούς, σε όλους τους τομείς της τέχνης, χορτάσαμε.

  

Οι καιροί επιβάλλουν εναλλαγές ταχυτήτων, τέτοιες, που προκαλούν εγκεφαλική συμφόρηση μέσω του ανηλεούς καταιγισμού πληροφοριών. Μία εκδοτική κίνηση, όπως η δική σας, τι προσπαθεί να περισώσει/διαδώσει και τι να καταγράψει/μεταδώσει σ’ ένα κοινό, εν πολλοίς, εξακολουθητικά απαίδευτο;

Straw Dogs: Θα συμφωνήσουμε με την τοποθέτησή σας. Η ιδιαιτερότητα του περιοδικού είναι ότι πολλά από τα θέματα που καλύψαμε δεν υπάρχουν διαδικτυακά! Η καραμέλα που λέει πως μπορείς να βρεις τα πάντα στο διαδίκτυο δεν ισχύει. Απαιτούμε από τους δημιουργούς που φιλοξενούμε να μας δίνουν αδημοσίευτο υλικό ενώ τα αφιερώματα που κάνουμε δεν τα «ανεβάζουμε» στο internet. Ένα έντυπο πρέπει να είναι σημείο αναφοράς. Είμαστε της παλαιάς σχολής με τις σημειώσεις, τις βιβλιοθήκες, τις δισκοθήκες και τα προσωπικά μας αρχεία απ’ όπου αντλούμε την ύλη μας. Για να κάνεις ένα σοβαρό αφιέρωμα θα πρέπει να εξαντλήσεις πηγές, να διασταυρώσεις, να δώσεις λεφτά ώστε να αποκτήσεις υλικό και πολλά άλλα. Όλη αυτή η αμάθεια και ημιμάθεια που επικρατεί, οφείλεται κυρίως στο ότι όσες καλλιτεχνικές σχολές και να «βγάλεις» αν δεν παρακολουθείς τις σκιές των πραγμάτων θα καταπίνεις πάντα τα μασημένα που σου προσφέρουν.

Ζούμε στη/τη ζοφερότητα «Της Κοινωνίας του Θεάματος», όπως την κατέγραψε ο Γκι Ντεμπόρ στο ομότιτλο βιβλίο του. Κι όσοι διατηρούμε κάποιες άμυνες, φορές χολώνουμε μπροστά σ’ αυτή την άρση του αυτονόητου, της άγνοιας τού τι έχει προηγηθεί και της στείρας προσπάθειας επιβολής καλλιτεχνών, έργων και τάσεων. Άραγε οι καλλιτεχνικές αξίες έχουν «σφαγιαστεί» στο βωμό του εντυπωσιασμού, της επηρμένης ταπεινότητας και της επικερδούς εξαργύρωσης;

Straw Dogs: Θα σας το θέσουμε μ’ ένα mainstream παράδειγμα. Όλοι σιγοτραγουδούν το «Alabama Song/ Whisky Bar» παιγμένο από τους Doors, λίγοι έως ελάχιστοι γνωρίζουν ότι πρόκειται για ποίημα του Bertolt Brecht. Κι αν ρωτήσεις 100 ανθρώπους για το ποιος είναι ο Brecht θα σου πουν «περίμενε να το γκουγκλάρω». Αυτή είναι η κοινωνία του θεάματος, ο ρηχός πολιτισμικός κυκεώνας-αιώνας που ζούμε, και μιλάμε κυρίως για τους νέους ανθρώπους. Ξέρετε, χαριτολογώντας, είχαμε σημειώσει κάπου κάποτε πως «δημιουργός γεννιέσαι κι ύστερα γίνεσαι μέσα στα κοινωνικά δίκτυα». Η εποχή προστάζει εντυπωσιασμούς που εντυπωσιάζουν εντυπωσιαζόμενα παιδιά γεμάτα εντυπώσεις. Δε μας αφορά αυτός ο δρόμος των πραγμάτων, γεμάτος καλλιτεχνικά πυροτεχνήματα κι ανθρώπους που νομίζουν πως η τέχνη τους χρωστά. Πρέπει να επιστρέφουμε στις αρχικές πηγές, ξανά και ξανά, επανεφευρίσκοντας καινούργια πράγματα ώστε να πάμε στα επόμενα.

Πώς αντιμετωπίζετε το γεγονός της διευθέτησης των πάντων, σ’ ένα παγκοσμιοποιημένο πολιτιστικό πλαίσιο, που ουσιαστικά σερβίρει μασημένη και «ακίνδυνα» μαγειρεμένη πνευματική τροφή;

Straw Dogs: Δε μας κάνει καμία εντύπωση. Όλο αυτό το παιχνίδι έχει να κάνει καθαρά με τις δημόσιες σχέσεις. Μην είμαστε αφελείς. Ένας κακός ποιητής θα «κολλήσει» δίπλα σε δυο τρεις φτασμένους και θα γίνει διθυραμβικό άρθρο σε φυλλάδα μεγάλου βεληνεκούς. Ένας κακός ζωγράφος θα βρει τον κατάλληλο ατζέντη-φίλο και θα εδραιωθεί στο χώρο. Ένας κακός φωτογράφος, που δεν ξέρει καν να κάνει φωτομέτρηση, δε θ’ αφήσει κανένα κοινωνικό δίκτυο όρθιο που να μην παρουσιάσει τα κακοφωτισμένα τοπία του. Ο κατάλογος είναι μακρύς κι ένα παλιό τραγούδι λέει πως: «τους ίδιους ανθρώπους που χρησιμοποίησες να ανεβείς, τους συναντάς κατεβαίνοντας». Έχουμε φτάσει πια σε σημείο να στηρίζουμε όλα τα άσχημα και δήθεν πράγματα, εξαργυρώνοντας λυκοφιλίες. Η τέχνη κατάντησε ένα catering δημιουργών.

Ποια ήταν η υποδοχή του περιοδικού και πώς πιστεύετε ότι το έχει προσλάβει το κοινό που ενδιαφέρθηκε να το αποκτήσει ή ακόμα και με δουλειά του να συμμετέχει στις σελίδες του;

Straw Dogs: Το περιοδικό έχει κάνει παρουσιάσεις σε όλες τις μεγάλες πόλεις, και της Κύπρου και της Ελλάδας. Το κοινό μάς μαθαίνει και θα συνεχίζει να μάς μαθαίνει όσο δραστηριοποιούμαστε μέσω τέτοιων εκδηλώσεων. Τα πράγματα και η ανταπόκριση στην Ελλάδα είναι σαφώς καλύτερα, μια κι ο κόσμος εκεί είναι εξοικειωμένος με τέτοιου είδους εκδοτικές προσπάθειες. Τώρα, με τους ανθρώπους που θέλουν να παρουσιαστούν μέσω του περιοδικού: έχεις εκείνους που «είδαν φως και μπήκαν» δίχως καν να το έχουν ξεφυλλίσει ώστε να δουν με τι καταπιανόμαστε, κάποιους δημοσιολάγνους που στέλνουν παντού συνεργασίες και κάποιους που καταλαβαίνουν τι κάνουμε, στηρίζουν έμπρακτα και προτείνουν σοβαρά πράγματα/θέματα. Με τους τελευταίους συγχρονιζόμαστε. Πάντως πρέπει να σας πούμε ότι τις καλύτερες συνεργασίες τις έχουμε κάνει με καλλιτέχνες εκτός Κύπρου και Ελλάδας. Οι άνθρωποι είναι επαγγελματίες σε όλα τα επίπεδα και ιδιαίτερα δοτικοί.

     

Θα δεχόσασταν ιδιωτική ή κρατική χορηγία/επιχορήγηση, για να καλύψετε/ελαφρύνετε κάπως τα έξοδα της έκδοσης;

Straw Dogs: Στα τέσσερα πρώτα τεύχη είχαμε κάποιες καταχωρήσεις χώρων που συχνάζουμε. Στο πέμπτο τεύχος δεν υπάρχει καμία διαφήμιση στο περιοδικό. Είναι μια απόφαση που πήραμε για προσωπικούς λόγους. Με τις κρατικές χορηγίες δε θέλουμε να έχουμε καμία απολύτως σχέση: ας τα τσεπώσουν όλοι οι «ανεξάρτητοι καλλιτέχνες» και οι μη κερδοσκοπικοί σύλλογοι.

Μάθαμε ότι ιδρύσατε εκδοτικό οίκο. Ποιος ο προσανατολισμός του και ποια τα σχέδιά σας;

Straw Dogs: Οι «Editions Straw Dogs», θα κυκλοφορήσουν καλαίσθητα βιβλία δημιουργών, γνωστών και άγνωστων, με κοινό παρανομαστή το προσωπικό γούστο και την αγάπη μας στο έντυπο έργο, ενάντια στο πείσμα των ηλεκτρονικών καιρών. Ξεκίνημα θα γίνει με κάποιες ποιητικές συλλογές και στα σκαριά υπάρχουν σχέδια για βιβλία που θα σχετίζονται με τις κατηγορίες που ασχολείται το περιοδικό.

Σας ευχαριστώ.

Straw Dogs: Κι εμείς σας ευχαριστούμε.

Βιογραφικά σημειώματα

-Ο Γιάννης Ζελιαναίος  γεννήθηκε το 1978 στην Αθήνα. Έχει κυκλοφορήσει τρεις ποιητικές συλλογές. Υπήρξε αρθρογράφος σε μουσικά sites και αποκλειστικός φωτογράφος του συγκροτήματος «Διάφανα Κρίνα» για χρόνια. Ποιήματα και κείμενά του έχουν χρησιμοποιηθεί για θεατρικές παραστάσεις, opening acts και performances. Είναι ραδιοφωνικός παραγωγός στο Clipart Radio. Ζει και εργάζεται ως δισκοθέτης στη Λευκωσία.

-Η Γιώτα Παναγιώτου γεννήθηκε το 1989 στη Λευκωσία. Είναι μεταφράστρια και απόφοιτος του Τμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Ζει και εργάζεται ως ιδιωτική υπάλληλος στη Λευκωσία.

Δημοσιεύτηκε στην ομώνυμη στήλη, στο πολιτιστικό ένθετο, «Ηδύφωνο», της ελληνοκυπριακής εφημερίδας, «Η Σημερινή», την Κυριακή 5 Απριλίου 2015, σ. 4.